Deze 5 leuke Belgische kustplaatsen zijn een bezoek waard

Iedereen die wel eens aan de Belgische kust geweest is, weet dat het strand er prachtig is. Dat loopt eigenlijk langs de gehele kust – 67 kilometer lang – met de haven van Brugge (Zeebrugge), de haven van Oostende en de monding van de IJzer bij Nieuwpoort als enige onderbrekingen. Meestal is het breed, net als in Nederland, maar bij Raversijde, waar de kusttram bijna over het strand rijdt, is het wat smaller. En langs dat mooie strand vind je verschillende leuke Belgische kustplaatsen, die een bezoek waard zijn…

Belle epoque

Hoewel de 5 leuke Belgische kustplaatsen die ik je wil tippen heel verschillend zijn, hebben ze – behalve zand – allemaal iets gemeen: strandcabines… Kleine houten huisjes op het strand. Te klein om in te slapen, maar groot genoeg om je om te kleden en je strandspullen in op te bergen. In het Centrum Belle Epoque in Blankenberge leerde ik dat die cabines dateren uit de 19^deeeuw toen welgestelde Belgen naar de Belgische kust kwamen voor hun gezondheid. Zij kregen een cabine tot hun beschikking om zich om te kleden en dat gebruik is bewaard gebleven; de strandcabines vind je in meer of mindere mate in alle Belgische kustplaatsen die ik gezien heb.

Beaufort 2018

In de meeste kustplaatsen zijn we geweest tijdens onze zoektocht naar de kunstwerken van de Beaufort Kusttriënnale. Soms gingen we na het bekijken van een kunstwerk direct weer weg, maar in een aantal gevallen bleven we hangen of kwamen we nog eens terug zodat we de kans hadden ze wat uitgebreider te verkennen. Net als in Nederland is ook in België de levendigheid en sfeer in zo’n badplaats recht evenredig met het weer. Dus misschien heb ik niet op alle plekken een goed beeld gekregen. Maar het is met wel duidelijk geworden dat ze zeker niet allemaal hetzelfde zijn. Dat elke badplaats zijn eigen karakter heeft…

De Haan

Uniek in het lijstje Belgische kustplaatsen is wat mij betreft De Haan. Dit bijzondere dorp met een prachtige verzameling Belle Epoque architectuur – alleen het tramstationnetje al! – is absoluut een bezoek waard. Het is ook de plaats die het meest genoemd wordt als ik in Nederland vertel over ons bezoek aan de Belgische kust. Als je De Haan komt binnenrijden met de kusttram of de auto vallen de grote statige panden meteen op. Tearoom Beaufort, hotel Astoria… Prachtig! Strenge regels zorgen ervoor dat De Haan blijft zoals het is. Hou je van dit soort architectuur, dan is een wandeling door de Consessiebuurt zeker een aanrader. En mis ook het beeld van Albert Einstein, die op de vlucht voor het nazisme in De Haan terecht kwam, niet. Een klein omweggetje maar richting het strand.

Het strand van De Haan onderscheidt zich van de meeste andere stranden langs de Belgische kust door een gebrek aan hoogbouw. Hier geen flatgebouwen langs de boulevard, maar panden van maximaal zo’n 5 verdiepingen met op de begane grond een restaurant of winkeltje. Een aantal (bescheiden) kunstwerken maken een wandeling over de (autovrije) boulevard extra interessant. Op het strand vind je in De Haan slechts een enkele strandtent, een speeltuin en een rij cabines. Voor de rest is er gewoon strand… Tenminste, toen wij er waren. Op de terugweg naar de tram eten we een ijsje bij IJssalon René; volgens tijdschrift Feeling in 2016 de beste IJssalon aan de Belgische kust en beroemd om z’n bio-ijs van geitenmelk in vanille, chocolade, speculoos en aardbei. De kinderen delen de mening van Feeling helaas niet en geven na een vergelijkend warenonderzoek de voorkeur aan het ijs van Philip in Blankenberge.

Mocht je op zoek zijn naar het centrum van De Haan; dat vind je aan de andere kant van de Nieuwe Rijksweg (waar ook de kusttram langsgaat). Het is niet groot, maar je kunt er wel goed pizza eten bij Pizzeria Piano Piano.

Blankenberge

Een goede tweede voor wat betreft architectuur uit de Belle Epoque periode is Blankenberge. En dat is niet zo gek, want Blankenberge heeft zich – net als Oostende – halverwege de 19^deeeuw enorm ontwikkeld onder invloed van het opkomende kuur- en kusttoerisme. In Blankenberge vind je dan ook het Belle Epoque Centrum een interactief museum over het leven aan de kust en de ontwikkeling van het kusttoerisme. In de week dat we aan de Belgische kust zijn, komen we wel drie keer in Blankenberge. De eerste keer regent het en brengen we een bezoek aan Sealife Blankenberge. En, om toch even op het strand geweest te zijn, gaan we wat drinken in de O’Neill Beachclub aan het einde van de Zeedijk. Het wordt warme chocolademelk maar wel met uitzicht op de strandcabines (die op dit deel van het strand rijen dik staan) en de pier.

De tweede (en derde) keer dat we naar Blankenberge gaan, is het aanzienlijk beter weer. We komen met de tram en lopen door de winkelstraat (Kerkstraat) naar de Zeedijk. Blankenberge heeft geen echte boulevard. Er loopt weliswaar een brede stoep langs het strand, maar ook een weg (éénrichting). En aan die weg (de Zeedijk) ligt het Serpentarium; een grotachtig museum met veel kunstplanten en een bonte verzameling (soms letterlijk) griezelige beesten in driedimensionale zoekplaatjes.

Om een beetje in het thema te blijven, bekijken we buiten ook nog even de enorme zwarte babyachtige sculpturen van David Cerny aan en op het Casino. In Blankenberge vind je tussen de ‘boulevard’ en het strand een rij strandtenten met enorme terrassen (inclusief springkussens en speeltuinen). Wij kiezen voor de loungebanken van Coco Loco Beach, die ons in wit en mediterraan blauw toelachen. Als we genoeg hebben van het strand halen we een ijsje bij Philip op de Zeedijk. Een aanrader!

Blankenberge is de enige Belgische kustplaats met een pier dus daar lopen we ook even naar toe. Onderweg komen we langs De Lustige Velodroom, waar je op gekke fietsen rondjes kunt vinden. Als ‘ie open is tenminste… De huidige pier is niet meer de originele gietijzeren pier (die verloren gegaan is in de Eerste Wereldoorlog), maar toch. In het gebouw op de punt van de pier zit trouwens een brasserie. Als je de andere kant oploopt over de Zeedijk, kom je bij de Jachthaven van Blankenberge. Daar vind je ook de Paravang; een windscherm met aan weerszijden bankjes uit 1809.

Oostende

Oostende is de koninklijke van de Belgische badplaatsen. We treffen het niet met het weer op de dag dat we er zijn; de regen komt op sommige momenten met bakken uit de hemel… We beginnen in De Grote Post (het voormalige postkantoor) waar tegenwoordig een gezellig café zit (het Cultuur Café). We willen er lunchen, maar er is geen plek. Daarom halen we maar een broodje bij de tegenovergelegen broodjeszaak. Vanuit de Post ben je zo in het mooie groene Leopoldpark waar het leuk is om een rondje te lopen en de verschillende sculpturen te bekijken.

Van daaruit hadden we via de Koninklijke Gaanderijen naar de strekdam willen lopen, maar vanwege het weer, kiezen we voor de kortste route naar de boulevard. De boulevard van Oostende is enorm breed (en leeg). En er staan, net als in Blankenberge, flatgebouwen van meer dan tien verdiepingen langs. Het zijn met name appartementencomplexen voor de verhuur, getuige de vele bordjes ‘te huur’ op de ramen. Maar beneden zitten – net als in De Haan – winkels en restaurantjes met hun terrassen op de boulevard (voor wat levendigheid), Ook het strand van Oostende is groot en leeg, op een rij strandcabines na. Terwijl de kinderen in de branding spelen (ja hoor, dat doen ze gewoon ook als het regent), loop ik naar het einde van de boulevard. Daar staat tegenwoordig permanent het grote knalrode kunstwerk Rock Strangers. Ik vind het heel mooi, maar ik begrijp dat niet iedereen er zo over denkt.

Het wandelpad over de strekdam is helaas afgesloten, dus slaan we rechtsaf richting het Noordzee-aquarium. Het gebouw nodigt niet echt uit tot een bezoek, maar we kijken wel even op de visafslag. Dan nemen we het gratis bootje dat tussen de Wester- en de Oosteroever vaart. Op de Oosteroever, vlak achter het strand ligt Fort Napoleon; een 18^deeeuws vijfhoekig verdedigingswerk gebouwd door de Fransen. Het is nu een museum met een ontzettend leuke tijdelijke doe-expositie voor kinderen: “Grote kunst voor kleine kenners”.

Ik schreef een blog over mijn bezoek aan Fort Napoleon met kinderen. En bij Fort Napoleon om de hoek vind je Hangtime; een indoor trampolinepark. We zijn er uiteindelijk niet geweest, maar ik had het in mijn achterhoofd voor het geval we nog een regenachtige dag zouden hebben… Als ik niet met de kinderen in Oostende was geweest, had ik ook even een kijkje genomen in MuZee; hèt kunstmuseum aan zee voor Belgische kunst.

Nieuwpoort

In Nieuwpoort (aan Zee) parkeer ik de auto in de Albert I laan, de winkelstraat die evenwijdig aan het strand loopt (maar dan een blok achter de boulevard). Het is er levendig aan het einde van de middag. De zon schijnt en er zijn veel mensen op de been. En ik zie een heleboel leuke winkeltjes… We steken door naar het strand, maar op de brede boulevard en op het strand is het aanzienlijk minder druk. De boulevard van Nieuwpoort is een mix van relatief nieuwe flatgebouwen en mooie oude panden zoals vakantiecentrum de Barkentijn (de vroegere villa van de familie Crombez, in de 19^deeeuw grootgrondbezitter in Nieuwpoort-Bad).

Op het strand dit keer geen mix van cabines; in Nieuwpoort staan alleen maar dezelfde witte strandcabines met rode dakplaat. Terwijl de kinderen rond die strandcabines in het zand spelen, bekijk ik het kunstwerk van de Beaufort Kunsttriënnale dat op de strekdam staat. Als we om half 7 weer terug zijn in de winkelstraat is ook deze bijna uitgestorven. Ik wil wat simpels eten met de kinderen, maar kan geen geschikt restaurant vinden dat nog open is. Na een kansloos rondje door Nieuwpoort aan Zee, komen we uiteindelijk terecht bij de Chinees. Ook een ijsje als toetje zit er om negen uur helaas niet meer in…

Nieuwpoort centrum ligt iets verder landinwaarts. Je kunt erheen lopen door de parken die langs de IJzer liggen. Onderweg kom je langs de jachthaven en het mooie kunstwerk ‘Le vent souffle où il veut’. Zelf ben ik niet in het centrum van Nieuwpoort geweest, maar ik heb wel het enorme Albert I monument bekeken.

Bredene

Bredene is een beetje een vreemde eend in dit overzicht, want echt een leuke Belgische kustplaats is het naar mijn mening niet. Het is weliswaar de plek waar onze accommodatie zich bevond (en zich veel accommodaties bevinden), maar er is weinig dat voor Bredene pleit. Qua architectuur is het niets bijzonders (alleen het Europahotel en de Watertoren springen in het oog) en een gezellig centrum heeft het ook niet.

Waarom het dan toch in dit overzicht staat? Omdat Bredene van alle plekken die ik aan de Belgische Kust bezocht als enige geen boulevard langs het strand heeft. Bredene heeft gewoon ‘echt strand’, met duinen waar je overheen moet. Met een paar verspreid liggende strandtenten en één rij strandcabines. Verder is er niets en dat is ook mooi! Bovendien is Bredene volgens mij de enige badplaats met een naaktstrand langs de Belgische kust. Wil je in Bredene naar het strand dan kan je proberen je auto langs de Koninklijke Baan te parkeren dichtbij een strandopgang.

Middelkerke, Westende-Bad en De Panne

In Middelkerke, Westende-Bad en De Panne was ik maar heel even en eigenlijk alleen op het strand. Veel kan ik dan ook niet over deze plaatsen vertellen, maar deze foto’s geven toch wat beeld bij wat je kunt verwachten.

Middelkerke

Westende-Bad

De Panne (na een regenbui…)

Oostduinkerke

Ook Oostduinkerke, waar ik alleen het Nationaal Visserijmuseum NAVIGO bezocht (zie foto), verdient een vermelding. Dit is namelijk de enige van de plaatsen langs de Belgische Kust (en in de wereld), waar ze nog te paard op garnalen vissen. Deze eeuwenoude traditie is sinds 4 december 2013 door UNESCO op de lijst van immaterieel cultureel erfgoed van de mensheid geplaatst. Jammer genoeg waren er geen demonstraties toen wij er waren, maar ze zijn er wel. Op de site van de paardenvissers kan je zien wanneer.

Kusttram

Alle Belgische kustplaatsen zijn prima bereikbaar met de auto, maar ook met de Kusttram van De Lijn. Deze tram rijdt van Knokke-Heist tot De Panne (ja, hij stopt ook bij Plopsaland). Overdag rijdt de tram elk kwartier in het voor- en naseizoen en elke 10 minuten in het hoogseizoen. ’s Avonds gaat ‘ie in het voor- en naseizoen nog maar één keer per uur (waar wij proefondervindelijk achter kwamen) en in het hoogseizoen om de 30 minuten. Als je bij de naam Kusttram verwacht dat je de hele tijd langs de zee rijdt, dan kom je – net als ik – bedrogen uit. Ja, hij rijdt langs de hele Belgische kust, maar de zee zie je volgens mij alleen tussen pakweg Oostende en Middelkerke.

Voor de kusttram kan je losse kaartjes ((3 euro per stuk, enkele reis) kopen, maar een 10-rittenkaart (16 euro) is al snel goedkoper. Met dezelfde 10-rittenkaart kan je meerdere mensen inchecken (gewoon meerdere keren in het automaat steken). Je hebt ook dagkaarten en kaarten voor meerdere dagen. De meerdagenkaarten kan je helaas niet overal kopen. Met een kaartje van de Lijn kan je ook in één van de bussen van de Lijn stappen.

Time to Momo

Veel van de tips in dit blog zijn ook te vinden in het leuke boekje ‘Belgische Kust’ van Time to Momo. In dat boekje staan 6 routes – vijf wandelroutes en een fietsroute – in of tussen Belgische kustplaatsen. Met beschrijvingen en handige (uitklapbare) kaartjes. Maar bovenal staat het boekje boordevol informatie en tips. Bezienswaardigheden, winkels, restaurants, ijssalons, leuke dingen om te doen… You name it, het staat er allemaal in. Wij hadden het boekje mee tijdens ons weekje aan de Belgische Kust en hebben het veelvuldig gebruikt als inspiratiebron. Daarnaast kunnen we uit ervaring zeggen, dat het mooi vormgegeven boekje het ook goed doet in de categorie voorpret…

Dit blog is tot stand gekomen in samenwerking met Time to Momo, De Kust en Toerisme Vlaanderen & Brussel.