De Belgische Ardennen; een geliefde vakantiebestemming voor Nederlanders. Het is lekker dichtbij en er is veel te zien en te doen. Tot de topattracties behoren de grotten van Han. In het bijbehorende dorpje Han-sur-Lesse draait alles om deze onderaardse gangen en grotten vol stalagmieten en stalactieten. Maar een bezoek aan Han kan veel meer zijn dan een spookachtige tocht door duistere ruimtes.
Wandelen langs de dieren
De rivier de Lesse heeft in de loop van vele duizenden jaren een indrukwekkend gangenstelsel in de kalkstenen grond bij Han-sur-Lesse uitgesleten. Al sinds het begin van de achttiende eeuw zijn deze grotten een toeristische attractie van jewelste. Via trappen en paden kun je zo’n 2 kilometer van de in totaal 17 kilometer aan gangen bezoeken. Met een gezellig hobbelend open trammetje reis je van de dorpskern naar de grotten, die iets buiten het dorp liggen.
Wij kiezen ervoor om niet de hele weg met de tram af te leggen maar onderweg uit te stappen. Je kunt namelijk wandelend door een dierenpark naar de ingang van de grotten lopen. Dit dierenpark – in 2015 verkozen tot het Beste Wildlife Dierenpark in België – is geen standaard dierentuin, maar een bos waarin je af en toe wat dieren tegenkomt. Voor de kinderen is deze wandeling een superleuke aanvulling en door de Beekse-Bergenachtige setting van het park hebben ze niet eens in de gaten dat ze toch al snel een paar kilometer wandelen.
Elektrisch autootje
De wolven en przewalskipaarden zitten veilig achter een hek maar we lopen wel gewoon tussen de herten door. Het is hartstikke gezellig tijdens de wandeling; we praten honderduit over de dieren die we zien en lunchen op een bankje langs het pad met onze zelf meegebrachte boterhammetjes en fruitjes. In het park zijn verschillende picknickplekken op goede afstand van elkaar. Je kunt dus altijd wel een vrij tafeltje vinden.
Na drie kilometer lopen door heuvelachtig terrein, stoppen we bij een elektrische autootje. We zijn halverwege het dierenpark. Hier kun je kiezen; of je loopt verder naar de grotten, of je stapt in dit safariautootje en bezoekt de rest van het dierenpark rijdend. De kinderen zien het wagentje wel zitten, dus we leggen de tweede helft rustig tuffend af. Onderwijl luisteren we naar uitleg van de chauffeur die in Belgisch Nederlands uitleg geeft over de dieren die we zien. Over oerossen die zijn terug gekweekt en dus niet echt oerossen zijn, over damherten en over twee bejaarde bruine beren die we aan het eind van het tochtje tegenkomen.
De grotten
Hartstikke gezellig allemaal, zeker als de kindjes bij het berenhok bevriend raken – onder aanvoering van dochter F gaat vriendjes maken wonderbaarlijk snel – met de drie kinderen van een stel uit Breda. Gezamenlijk wandelen we richting het hoogtepunt van de dag: de grotten van Han. Onder leiding van een gids lopen we door de donkere gangen. Op verschillende punten in de route blijven we staan en krijgen we uitleg; eerst in het Frans en dan in het Nederlands (waar alle Franstaligen trouwens vrolijk doorheen praten). Indrukwekkend zijn vooral de Minaret, een stalagmiet van 5 meter hoog die in ongeveer 12.000 jaar ontstaan is en de stalagmiet van 7 meter hoog met een omtrek van meer dan 20 meter die tot de grootste van Europa behoort. De wandeling wordt afgesloten met een lichtshow in een van de grootste zalen van het complex. Als ware we in de Efteling ontvouwt zich op de noten van een soort metrovariant van Vangelis een kleurrijk lichtspektakel dat de kinderen vooral heel mooi vinden. Behalve die momenten waarop alle lichten doven, die vinden ze behoorlijk spannend. Met de kinderwagen is het nog een hele toer, want het parcours kent 508 treden … Onze kleinste zoon I. doet het wel weer uitstekend in zijn karretje. Zonder middagslaap blijft hij uitermate gezellig, ook al test hij af en toe de akoestiek van de hoge zalen.
Spelen en eten!
Alsof al die variatie in Han nog niet genoeg is, bevindt zich direct na de uitgang van de grotten nog een gigantische speeltuin. Hier kunnen de kinderen de spanning van het grottenavontuur uit de benen klauteren. Het getuigt van een ware ondernemersgeest dat alle winkeltjes rond de speeltuin dicht zijn (not!), dus nemen de kinderen met de belofte van een ijsje in het dorp afscheid van hun nieuw gemaakte Nederlandse vriendjes.
We komen in zo’n oerbelgische Fritterie terecht: knetterend saaie inrichting, boze uitbater die vooral uitstraalt dat hij het eigenlijk best wel vervelend vindt dat hij voor jou friet moet gaan staan bakken en een keur aan speciale bieren op de menukaart. Met een Rochefort – dat op een paar kilometer van Han-sur-Lesse gebrouwen wordt – en een Leffe Blond zetten we ons aan de frieten met mexicano’s en kipvingers. Dat alles is natuurlijk slechts de opmaat voor het toetje: het beloofde ijs!
Han, we zouden er zo weer naartoe gaan (maar we hadden dan ook prachtig weer): een veelzijdige dag met dieren, tramritjes en ondergrondse avonturen, Nederlandse speelkameraadjes voor onze kinderen en patat met ijs toe (en een lekker biertje voor ons erbij). Met zeker vijf kilometer wandelen in de benen, hebben onze kinderen nog energie over om bij ‘thuiskomst’ lekker te spelen op de speeltoestellen in de achtertuin van ons huisje en met Balou, de schaapshond van de verhuurder.
Praktisch
Han-sur-Lesse is via de E411 bereikbaar: afslag 23 (Rochefort, Wellin, Givet). Let op dat Han-sur-Lesse niet zelf op de E411 aangegeven staat. Het dorpje is klein maar beschikt over een keur aan cafés en restaurants om de stroom toeristen te bedienen. Het kantoor van het bedrijf dat de grotten van Han uitbaat, bevindt zich recht tegenover de kerk op het centrale dorpsplein.
Er zijn verschillende combikaarten en dagpassen te koop, waarbij naast de grotten en/of het dierenpark ook inbegrepen zijn de interactieve tentoonstelling PrehistoHan (een interactief museum over de prehistorie) en/of het museum Han van Weleer (een museum over het landelijke dagelijkse leven van de inwoners van Han 100 jaar terug).
De grotten en alle aanverwante activiteiten zijn het hele jaar door geopend maar de openingstijden wisselen nogal. Voor actuele tijden, prijzen en verdere informatie bezoek je de site van de grotten.
Wij hadden de buggy bij ons en ondanks het feit dat de dame aan het loket ons afraadde het ding mee te nemen (er staan zelfs verboden-voor-buggy’s-bordjes), hebben we dat toch gedaan. In het dierenpark ging dat prima, maar in de grotten zijn wel erg veel trappen. Je kunt dan ook beter een draagzak of rugdrager meenemen.