Op 150 kilometer van Rotterdam en zo’n 30 kilometer van Hasselt ligt het natuurgebied Gerhagen; een leuk wandelgebied in België waar kinderen ook fijn kunnen spelen. Het is een zanderig gebied waar ooit een uitgestrekt woud op groeide, totdat de mens de bomen kapte om de grond te gebruiken voor de landbouw. Helaas bleek de zanderige bodem daar weinig geschikt voor en werd het gebied weer teruggegeven aan de natuur. Zo ontstond een grote heide- en struikvlakte met een aantal vennen en vijvers die onder andere gebruikt werd om schapen en ander vee te laten grazen. In de loop van de tijd heeft ook het bos zich weer kunnen ontwikkelen.
Wist je trouwens dat de naam Gerhagen waarschijnlijk uit de Middeleeuwen komt? Toen was dit verlaten gebied een schuil- en ontmoetingsplaats voor ongure types. “De gene of gindse bossen” noemden ze het gebied toen; en dat werd van ‘Generhagen’ uiteindelijk Gerhagen. Gerhagen heeft als eerste gebied in Vlaanderen het kwaliteitslabel ‘stiltegebied’ gekregen; een gebied met een goede en aangename akoestische kwaliteit.
Bosmuseum
We parkeren de auto op de parkeerplaats en lopen de honderd meter naar het bosmuseum. Links achter het museum zien we een zandvlakte met speeltoestellen en een uitkijktoren en nog verder links eetcafé Ter Scoete. Maar eerst willen we één van de wandelingen in dit stiltegebied uitproberen. De meneer achter de balie van het museum is heel aardig. Hij adviseert me met de kinderen het fluisterpad te nemen en geeft me een gratis fluisterboekje dat je na afloop mee naar huis mag nemen. Bij deze wandeling hoort eigenlijk ook een fluisterschort, maar dat kan hij me niet meegeven omdat het al laat is en museum sluit voordat wij klaar zijn.
Samen met de kinderen loop ik een rondje door het kleine museumpje. We bekijken de tentoonstelling die voor het grootste deel bestaat uit opgezette beesten en vogels. Er is ook een stilteruimte, waarin je uitgenodigd wordt in stilte te luisteren naar een verhaal. We passen er net met z’n allen in. De kinderen vinden het zo leuk, ze gaan gewoon nog een keer.
Fluisterpad
Als iedereen klaar is, lopen we naar het begin van het fluisterpad, bij de houten wand met de vogelhuisjes tegenover het museum. De wind ruist door de bomen de stemmen klinken vanaf het verderop gelegen terras. Voordat we op pad gaan, lees ik het eerste verhaaltje uit het fluisterboekje – over de Fluisteraar – voor. Maar dat kan de kinderen niet zo boeien; ze willen op onderzoek uit. De fluisterroute is een korte wandelroute voor kinderen van minder dan een kilometer. De route is goed aangegeven door middel van bordjes met pijlen er op. Onderweg kom je opdrachten tegen die in het boekje uitgelegd worden. Daarnaast staan er leuke weetjes, puzzeltjes en verhalen in.
De opdrachten die we onderweg in het bos tegenkomen hebben allemaal iets te maken met voelen en ervaren. Dat de eerste opdracht – de luistertegel – het niet doet, is jammer, maar gelukkig is er meer… Zo is er een opdracht waarbij we moeten proberen te voelen welke pootafdruk bij welk beest hoort. Daarna volgen we allemaal een ander spoor door het bos waarbij we opdrachten moeten doen als onze sporen elkaar kruisen. Ook lopen zoon P en zoon M geblinddoekt door het bos en proberen ze te raden welke dierengeluiden ze onderweg horen. Bij gebrek aan het fluisterschort maken we een blinddoek van onze vesten.
“Je hoeft de sterren niet te bereiken, maar dromen brengt je wel in de hemel”
Tijdens onze wandeling ontdekken we paddenstoelen, kijken we naar de wolken en valt ons op dat we helemaal geen vogels horen… Bij de dwaalplek lopen de kinderen rondjes alsof ze in een doolhof zijn. De takken die ze onderweg gevonden hebben, gebruiken ze eerst om muziek te maken. Daarna leggen we ze in de muur. We proberen een mooi gedicht te maken van de woorden die we op de stenen vinden als het bosmuseum weer in beeld komt. We zijn dan al zeker een uur onderweg. En in dat uur ben ik lek gestoken door de muggen (tip: smeer je goed in als je gaat).
Het terras van eetcafé Ter Scoete lacht me vriendelijk toe met z’n blauwe parasolletjes. Maar eerst moet ik met de kinderen mee naar de Zandberg. Nou ja ‘moeten’… De kinderen willen graag spelen en ik wil wel even kijken waar ze dat gaan doen. De Zandberg is namelijk best wel een grote zandvlakte en niet helemaal te overzien vanaf het terras van Ter Scoete.
VVV-toren
De kinderen stuiven alle kanten op om de Zandberg te verkennen. Ik loop naar de uitkijktoren die er ook staat. Het is een bijna 20 meter hoog metalen gevaarte dat je via een wenteltrap kunt beklimmen. Dit is niet meer de oorspronkelijke VVV-toren uit 1969; die was van beton en moest in 1999 wegens betonrot vervangen worden. Ik klim de 100 treden naar het uitkijkplatform.
Beneden me zie ik de kinderen; dochter F en zoon M zijn aan de spelen. Zoon I is gevallen – zal je altijd zien… – en wordt door zoon P naar de toren begeleid. Van deze hoogte lijken het twee stipjes in een soort buitenaards woestijnlandschap. Samen met kindjes die één voor één op eigen gelegenheid naar boven klimmen, kijk ik uit over de Zandberg met de her en der verspreid staande speeltoestellen, het bosmuseum en eetcafé Ter Scoete en daarachter de groene zee van bomen die zich tot aan de horizon uitstrekt.
Speeltuin Zandberg
Als we weer beneden zijn, loop ik een rondje langs de speeltoestellen. De speeltuin in speciaal ontworpen met oog voor de omgeving en de natuur en de toestellen zijn gemaakt van natuurlijke materialen. Er zijn verschillende delen die speciaal gericht zijn op verschillende leeftijdscategorieën. De delen liggen best wel ver uit elkaar waarbij het deel van de speeltuin voor de kleintjes het dichtst bij het terras van Ter Scoete ligt.
Lekker handig, zou je denken. Behalve dat zoon I besloten heeft dat hij per se op het veraf gelegen en best wel uitdagend klimparcours voor de wat grotere kinderen wil. Jammer genoeg voor hem is het zo uitdagend dat het hem gewoon niet lukt er zelf op te komen. En dat is dus wel wat hij wil. Ik besluit één keer met hem van de grote glijbaan te gaan in de hoop dat hij daarna meewil naar het gedeelte dat wel bij zijn leeftijd past. Dan kan ik namelijk naar het terras, maar helaas…
Ter Scoete
Uiteindelijk krijg ik de kinderen pas mee naar het terras van Eetcafé Ter Scoete als ik ze een drankje in het vooruitzicht stel. De naam is een verwijzing naar een schut – scoete – een afgeperkte ruimte die in vroeger tijden dienst deed als onderdak en bescherming voor schapen en ander rondzwervend vee. Het is niet echt druk en de helft van het terras is afgesloten. De meeste mensen zijn er op dit tijdstip (rond 6 uur) om te eten. Het is eigenlijk jammer dat wij dat niet doen, want er staat een aantal heerlijke streekspecialiteiten op de kaart. De kinderen hebben hun drankje zo op en verdwijnen weer naar de speeltuin. Ik drink in relatieve rust een (alcoholvrij) biertje. Even me-time; dat kan hier prima!
Andere wandelroutes
In dit wandelgebied in België vind je meerdere korte en langere wandelingen. Vanaf de Zandberg kan je bijvoorbeeld kiezen voor het Rolwagenpad (2,8 km), de Zandbergwandeling (4,5 km), de Boswandeling (7,7 km), de Houterenbergwandeling (10,7 km) en de Lekdreefwandeling (12 km). De brochure kun je hier downloaden. Waar het fluisterpad start, beginnen ook twee stiltepaden; een korte (3,5 km) en een wat langere variant (6 km). Het zijn wandelroutes waarbij je onderweg stilte- en rustplekken tegenkomen. Als je wilt kan je bovendien bij het bosmuseum een stilte-rugzakje lenen en een mijmerboekje met teksten en oefeningen om tot rust te komen. Of dat laatste zal aanslaan bij de kinderen, valt te bezien. Maar ik ben van plan het uit te proberen de volgende keer dat ik hier ben…
