Op zoek naar een mooie wandeling in de buurt van Fort Vuren kwam ik de Orchideeënroute rond Heukelum tegen. Volgens de website die ik bekeek, een rondje van 8 km. Gedeeltelijk langs de Linge over verharde en onverharde paden. Het leek me wel wat! Toen ik het bijbehorende gpx-bestand downloadde, bleek de route verrassend genoeg ineens bijna 3 km langer te zijn. Na wat speurwerk op internet kwam ik erachter dat er twee Orchideeënroutes rond Heukelum zijn; een lange van 11 km en een kortere van 8 km. Deze twee worden echter door elkaar genoemd op verschillende websites, dus let goed op welke je gaat doen.
De lange Orchideeënroute rond Heukelum dus… Die officieel begint in het dorp Heukelum, maar vriend V en ik parkeren de auto op bedrijventerrein De Koornwaard. Dat doen wij natuurlijk niet zomaar, want hier is – in het voormalig koetshuis behorend bij de voormalig steenfabriek De Koornwaard – bierbrouwerij ’t Kuipertje gevestigd. En het lijkt ons wel wat om na afloop van onze wandeling een biertje te kunnen drinken in één van de oudste brouwerijen van Nederland.
De Orchideeënroute rond Heukelum
De Koornwaard ligt aan de Appeldijk net buiten Heukelum in een bocht van de Linge. En dus wandelen we vanaf de parkeerplaats meteen de dijk op richting het dorp. Een goede start van onze wandeling, want heerlijk rustig en groen met af en toe een doorkijkje naar de rivier en de uiterwaarden. Na een bocht wandelen we Heukelum in, waar we ter hoogte van het jachthaventje oversteken naar de Groenewal. Verder zien we niet zoveel van het dorp, want aan het einde van de Groenewal verlaten we Heukelum alweer. Jammer eigenlijk, want Heukelum is een oud (vesting)stadje. Wil je liever wat meer van Heukelum zien. Wandel dan door het oude centrum van Heukelum door bij het jachthaventje linksaf de Torenstraat in te slaan.

Kasteel Merckenburg
Via het fietspad langs de Heidenseweg lopen we naar Kasteel Merckenburg (kies je voor de route van 8 km, dan sla je dit deel over). Terwijl we over de Heidenseweg lopen, zien we dat er ook mensen over de dijk wandelen. Dat willen wij ook. Zodra het kan, lopen we erheen. Daarbij komen we langs de oprijlaan naar het kasteel dat privébezit is en dus niet bezocht kan worden.
Op de plek van het statige kasteel Merckenburg stond in de Middeleeuwen een enorm kasteel met torens, een binnenplaats, dubbele gracht en een voorburcht bouwen. De familie van Arkel liet het aan het einde van de 13de eeuw bouwen samen met acht andere kastelen ter versterking van hun positie op de grens van Holland en Gelre. Alle andere burchten zijn inmiddels verdwenen, alleen Merckenburg staat er nog. Nou ja, de Poorttoren dan. De rest van het kasteel werd in 1672 verwoest. In 1732 bouwden Johan en Simon van der Stel een modern dubbel Amsterdams grachtenhuis tegen de overgebleven toren aan. En dat staat er nog.
Tiendweg
We lopen op de dijk voorbij kasteel Merckenburg en slaan dan rechtsaf de ‘Langs het Bosch’ in. Vervolgens snijden we zelf een stukje van de langere route af door langs de N848 te lopen. Niet echt leuk en veel winst in kilometers halen we daar ook niet mee, dus misschien toch maar niet doen… We pakken de route weer op na de Nieuwe Zuiderlingedijk als we rechtsaf de Tiendweg in slaan. Dit mooie rustige pad – we komen niemand tegen – volgen we helemaal tot het einde, waarna we via een paadje door het grasland weer richting de Nieuwe Zuiderlingedijk lopen.
Terwijl de schapen toekijken klimmen we ter hoogte van een oude sluis – die onderdeel uitmaakte van het verdedigingssysteem van de Nieuwe Hollandse Waterlinie – de dijk op. Na een kort stukje met de Linge aan onze linkerhand, gaan we links de uiterwaarden in. Hier begin de Orchideeënroute pas echt, heb ik het gevoel. Niet dat we de bloemen zien overigens, maar wellicht had ik beter moeten kijken.
Natuurgebied de Koornwaard
We lopen over de smal stukje land met aan beide kanten water. Hier kan je behalve orchideeën ook bijzondere vogels als de blauwborst en de rietgors spotten. Terwijl ik geniet van de mooie omgeving, houdt het pad ineens op aan de waterkant. Voor ons ligt een trekpontje dat we nodig hebben om verder te kunnen. Wat een verrassend leuk extraatje op deze route! Als we onszelf naar de overkant getrokken hebben, lopen we verder door de uitbundige natuur in natuurgebied de Koornewaard. Eerst over een planken pad door de uiterwaarden, dan door het hoge gras en vervolgend slingerend door dichtbegroeid bos.

Brouwerij ‘t Kuipertje
Als we uiteindelijk uitkomen op de verharde weg, lopen we binnen vijf minuten terug naar ons startpunt: Brouwerij ’t Kuipertje. Daar ploffen we op het terras voor een zelfgebrouwen biertje. Brouwerij ’t Kuipertje bestaat al sinds 1986 en al die jaren hebben de eigenaren de behoefte om op te schalen kunnen weerstaan. Daardoor is ’t Kuipertje nog steeds een microbrouwerij waar ongeveer één keer per twee weken een batch bier gebrouwen wordt. Wat voor bier is afhankelijk van het seizoen. Mocht het minder mooi weer zijn, dan kan je ook binnen in het proeflokaal zitten.
Tot slot
De Orchideeënroute rond Heukelum is niet het hele jaar door begaanbaar. Tussen 1 november en 1 maart is het stuk langs de Linge tussen de Nieuwe Zuiderlingedijk en De Koornwaard afgesloten voor de rust van de overwinterende vogels. Je kunt in die periode over de Groeneweg lopen, maar dat is aanzienlijk minder leuk… De route is ook niet altijd even droog (want uiterwaarden), dus houdt daar rekening meer in de keuze van je schoeisel.
Een weergave van de korte versie van de Orchideeënroute rond Heukelum vind je hier. Een weergave van de lange versie van de route vind je hier. Deze is in het echt nog wel een kilometer langer, dus 12 km in totaal.