Nog voor ik kaartjes gekocht heb, ben ik de drie jongens al kwijt. Maar als ik om me heen kijk, zie ik dat ze niet ver gekomen zijn; ze zitten met hun neuzen voor een televisiescherm dat in een wand met potten staat. Op het scherm is volgens mij te zien wat voor dingen je in de grond vindt en hoe dat daar terecht gekomen is. Het lijkt me educatief verantwoord, dus hang ik eerst de jassen op en laat me door één van de medewerkers van het centrum vertellen wat er allemaal te zien en te doen is. Dan roep ik de jongens en loop met ze naar de permanente tentoonstelling.
We zijn in het Huis van Hilde; het archeologiecentrum van Noord-Holland. Begin 2015 werd het geopend in Castricum, in een nieuw en gedeeltelijk ondergronds aangelegd pand tussen het NS-station en het Noordhollands Duinreservaat. Het is vernoemd naar Hilde, een vrouw die rond 400 in dit gebied leefde. Haar skelet werd in 1995 gevonden bij opgravingen niet ver van de plek waar nu haar huis staat. En sinds 2008 – na een gezichtsreconstructie – weten we ook hoe ze eruit gezien heeft.
Reconstructies en skeletten
Hilde vind je in de permanente tentoonstelling samen met nog een aantal andere gereconstrueerde figuren uit de geschiedenis van Noord-Holland. Zoals Willem en Hildegonde van Brederode; die heer en –vrouwe waren van het Kasteel van Brederode (bij Santpoort) eind 13de, begin 14de eeuw. En steentijdman Cees, die leefde rond 2500 voor Christus. De kinderen vinden het machtig interessant, vooral omdat naast de gereconstrueerde figuren, ook de skeletten in deze ruimte liggen. De jongens lopen van de ene glazen kist, naar de ander en verbazen zich over de kleinste details… “Kijk mama, deze heeft een gat in z’n hoofd”, “kijk mama, bij deze zit z’n tong er nog in”.. (“Eh nee, dat zijn nekwervels die je door z’n open mond ziet…”). Doordat de zaal rond is, lopen we wel drie rondjes voordat het me lukt alle jongens – zoon P kijkt bij ondertussen bij de gereconstrueerde huizen en andere tentoongestelde voorwerpen – weer naar buiten te krijgen.
Gezinsspel
We lopen snel naar boven want de oudste twee jongens willen graag zelf munten en andere metalen voorwerpen zoeken met een metaaldetector. En dat kan vandaag bij wijze van uitzondering omdat het de eerste dag van de herfstvakantie is. Terwijl de jongens onder begeleiding in het veld lopen, bekijk ik met zoon I de rest van het Huis. Beneden achter de klapdeuren kan je het gezinsspel vinden dat hoort bij de tentoonstelling ‘Romeinse kust’; een tentoonstelling over het leven langs de kust zo’n 2000 jaar geleden. Er staan houten bootjes en tonnetjes in verschillende kleuren, er is een uitgebreide handleiding (met antwoordenblad) en een opdrachtenblad. Terwijl zoon I zich vermaakt met het bouwen van bergen in een bak met zand waarop hoogtelijnen en bijbehorende kleuren geprojecteerd worden, probeer ik het spel te doorgronden; moet je nou zo’n bootje en alle tonnetjes meenemen of moet bij elke afgeronde opdracht terugkomen voor een tonnetje… Tegelijkertijd moet ik zoon I in de gaten houden die gevaarlijk balanceert op de rand van de zandtafel bij gebrek aan krukjes (en aan lengte).
Archeolab
Zoon I heeft geen zin in het gezinsspel. En dat is maar goed ook, want ik ben er nog niet helemaal uit hoe het moet. Duidelijk is me wel, dat het spel echt voor wat oudere kinderen is. We komen er nog wel een keertje voor terug. Als we een rondje langs de tentoonstelling ‘Romeinse kust’ lopen, kom ik onderweg wel de themaborden met opdrachten tegen. Dat zal zich dus wel vanzelf wijzen… De tentoonstelling eindigt in het Archeolab; een ruimte met langs één wand verschillende tv-schermen met telefoons waarmee je kan luisteren. Tegenover de tv-toestellen bevindt zich een wand met kisten; grote en kleine. Zet zo’n kist op het vierkant voor de tv en een bijbehorend filmpje met uitleg over het voorwerp in het kistje begint. Erg leuk gedaan! In de ruimte hangt ook een tv waarop een animatie draait waarin uitgelegd wordt wat archeologie is. Je ziet verschillende voorwerpen op de grond vallen en over tijd in de bodem verdwijnen. Zoon I kijkt er gefascineerd naar. Vooral het stukje waarin de ene soldaat de andere doodschiet, vindt hij prachtig: “En toen zei die ene soldaat ‘OEH’ ,mama… En toen werd het een skelet… En toen vielen alle botjes zó op de grond…”.
Archeohotspot
We lopen weer naar boven over de trap die tegelijkertijd tribune is; deze ruimte wordt ook gebruikt voor lezingen en presentaties. Boven kan je wat eten en drinken in het ruime en lichte museumcafé Hildes Heerlykhyd. Een fijne plek waar je ook terecht kunt zonder dat je het museum bezoekt. Voordat je weer op de trein stapt na een mooie wandeling bijvoorbeeld. Zoon I en ik slaan het café even over. Terwijl we wachten tot de jongens weer terug komen van hun archeologische avontuur, buigen wij ons over een schep afval uit een beerput in de Archeohotspot; dé plek waar je de wondere wereld van de archeologie zelf kunt ontdekken. Met een pincet schuiven we het afval van links naar rechts op zoek naar pitten en andere interessante vondsten. Heel zorgvuldig gaat zoon I nog niet met het oude materiaal om – de gevonden pitten vallen geregeld op de grond – maar leuk vindt hij het wel.
Vijf minuten voor sluitingstijd komen zonen P en M weer terug uit het veld. Met in hun zakken een verzameling muntjes – dubbeltjes, stuivers, kwartjes en andere valuta – en echte kogeltjes. Ze zijn vol van hun avontuur, maar vinden tussen hun verhalen door toch nog even tijd om te vragen waar wij mee bezig zijn. Afval onderzoeken; dat willen ze eigenlijk ook wel. Helaas is het vijf voor vijf en gaat het Huis van Hilde sluiten. Jassen aan dus en naar buiten. “Ik vond dit echt een leuk uitje, mam” zegt zoon M als we weer buiten staan. En dat was het ook!
Praktisch
- Het huis van Hilde is het hele jaar door een leuk uitje met kinderen waar je zeker één à twee uur – en als je het gezinsspel speelt vast nog langer – zoet kunt zijn. In de herfstvakantie is het de hele vakantie feest. Elke dag zijn er leuke dingen te zien, te doen en te ontdekken: kinderactiviteiten, speurtochten, rondleidingen en proeverijen voor klein en groot. Wil je weten wat er allemaal te doen is in het Huis van Hilde tijdens de herfstvakantie (2016)? Kijk dat hier.
- Wil je meer weten over het Huis van Hilde, bekijk dan hier hun website.
- Toegang tot het Huis van Hilde kost 5 euro voor volwassenen en 2 euro voor kinderen vanaf 5 jaar.
- Het Huis van Hilde is zowel met het OV als met de auto makkelijk te bereiken; het ligt direct achter het NS-station van Castricum en er is voldoende parkeergelegenheid.
- Een bezoek aan het huis van Hilde is ook goed te combineren met een wandeling door het Noord-Hollands Duinreservaat of met een fietstocht door de duinen naar het strand (fietsen zijn te huur op NS-station Castricum).
