Het is warm in Chicago op 24 juli 2014. We zijn nog geen 24 uur in de VS en om de jetlag de baas te blijven, lopen we door het Millenium Park. Een goed idee, want in het Millenium Park is genoeg te zien en te doen met kinderen. We hebben onszelf in alle mogelijke houdingen gespiegeld in Cloud Gate van de beroemde kunstenaar Anish Kapoor. We hebben zittend in het gras geluisterd naar de repetities van een orkest in het prachtige openluchttheater ontworpen door Frank Gehry. En we zijn tot het einde van de voetgangersbrug gelopen vanwaar we via de Boeing Gallery South teruggewandeld zijn. Daar in de Boeing Gallery South staan drie prachtige en grote kinderhoofden; de zussen Laura, Paula en Inez. Het zijn beelden van Jaume Plensa, een voor mij op dat moment nog onbekende Spaanse kunstenaar…
Nu spelen de kinderen in hun onderbroek in de Crown Fountain. Een fantastische installatie bestaande uit twee enorme rechthoekige torens waarop op LED-schermen afwisselend de gezichten van meer dan 1000 inwoners van Chicago te zien zijn. En uit hun monden spuit soms een waterstraal waardoor de open ruimte tussen de torens verandert in een waterspeelplaats voor kinderen. Zowel de fontein als de spelende kinderen zijn heerlijk om naar te kijken. En ook deze bijzondere fontein is het werk van Jaume Plensa. De fontein en de drie meisjeshoofden maken samen met het beeld Look into my dreams Awilda – een 12 meter hoog wit meisjeshoofd dat achter de Crown Fountain staat – deel uit van een expositie van Jaume Plensa ter ere van het tienjarig bestaan van het Millenium Park.
Jaume Plensa
Crown Fountain is één van de hoogtepunten uit het werk van de uit Barcelona afkomstige kunstenaar Jaume Plensa (1955). Net als de tentoonstelling Together die tijdens de Biënnale van Venetië (2015) te zien was in de 17e-eeuwse Basilica di San Giorgio Maggiore. Maar ook zijn hoofden zijn prachtig! Vaak groot soms klein, maar altijd oh zo sereen met hun gesloten ogen en vredige gezichtsuitdrukking. De vaak metershoge beelden gemaakt van verschillende materialen, lijken te veranderen als je eromheen loopt. Ze staan bijna altijd in de open ruimte, want daar maakt hij ze het liefste voor. Zodat ze interacteren met de omgeving. Ik hou ervan…. Jaume Plensa maakt ook sculpturen van roestvrij staal; draad, letters uit verschillende alfabetten en muzieknoten. Beelden waar je doorheen kunt kijken, die letterlijk onderdeel zijn van hun omgeving…
Ondertussen staan de prachtige beelden van Jaume Plensa over de hele wereld. In de VS natuurlijk, maar bijvoorbeeld ook in Japan, Zweden en Spanje. En na mijn eerste kennismaking met zijn werk in Chicago, ben ik enorm fan van zijn werk. En bijzonder genoeg kom ik zijn beelden na Chicago steeds weer tegen. Vooral in het buitenland. Tijdens mijn reizen dit jaar bijvoorbeeld…
Caen
In het Franse Caen waar ik met de kinderen een dagje doorbreng, sta ik ineens tegenover Lou. Lou is een 4,5 meter hoog meisjeshoofd met dichte ogen (zoals alle gezichten van Jaume Plensa) gemaakt van ijzer. Ze staat tijdelijk binnen de muren van het Kasteel van Caen voor het Musée des Beaux-Arts.
Fredrikstad
Ook in Noorwegen kom ik dit jaar bij toeval beelden van Jaume Plensa tegen. In Fredrikstad staan – langs het water en tegenover de bibliotheek – de beelden In my faith, In my hope en In my love. Het zijn de hoofden van drie verschillende vrouwen, die allemaal dezelfde kant uit kijken.
Rotterdam
Maar niet alleen in het buitenland kom ik de vrouwenhoofden van Plensa tegen. Tot mijn verbazing staat er zelfs één in mijn eigen stad Rotterdam. In de centrale hal van het vernieuwde Erasmus MC namelijk. Daar staat sinds 2017 het beeld Duna, een 7 meter hoog meisjeshoofd van ijzer. Dat moet je even weten, want als je daar niets te zoeken hebt, dan kom je er natuurlijk nooit. Behalve als – in mijn geval – de route van de avondvierdaagse door het Erasmus MC gaat. In het onderwijscentrum van het Erasmus MC staat trouwens nog een beeld van Plensa. Dat moet ik nog eens gaan bekijken…
Leeuwarden
Ook in Leeuwarden staat sinds de 2018 een werk van Jaume Plensa. Daar is in 2018 in het kader van Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018 een door hem ontworpen fontein neergezet. Love bestaat uit twee enorme witte kinderhoofden – een jongen en een meisje – die met gesloten ogen tegenover elkaar staan omhuld door waternevel. Zo mooi!
Scheveningen
De beelden van Jaume Plensa in Leeuwarden en Rotterdam, zijn tijdelijk niet meer de enige werken van de kunstenaar in Nederland. Van 22 juni 2019 tot 22 september 2019 is zijn werk te zien in het Museum Beelden aan Zee in Scheveningen. Het museum bestaat 25 jaar en viert dat met deze bijzondere expositie; de eerste van Plensa in Nederland. Het is geen grote expositie, maar de tentoongestelde beelden en tekeningen geven wel een mooi overzicht van zijn werk. Leuk is ook dat de beelden er niet alleen zijn om naar te kijken, je mag ze ook aanraken.
Onderdeel van de expositie is een film over Jaume Plensa. Daarin vertelt hij onder andere hoe hij te werk gaat. Vooral het verhaal over de totstandkoming van het 20 metern hoge kunstwerk Dream raakt me. De wijze waarin hij er – door goed te luisteren – in slaagt de mensen in de voormalig mijnwerkersstad St Helens weer hoop te geven en een plek met een negatieve associatie om te toveren tot een positieve trekpleister. Heel bijzonder… Met name ook omdat hij er zelf zo bescheiden onder blijft.
Boulevard
Tijdens de expositie van Jaume Plensa in Museum Beelden aan Zee staan aan de boulevard van Scheveningen de hoofden van Carlota en Mar, twee gietijzeren beelden van 4,5 meter hoog. Ik loop naar ze toe met de blauwe lucht en de Pier van Scheveningen op de achtergrond. En hoe leuk zo’n tentoonstelling ook is, de beelden van Jaume Plensa horen buiten in de openbare ruimte. Daar komen ze zoveel beter tot hun recht!
