Met kinderen op avontuur in de Wonderkamers van het Kunstmuseum (Den Haag)

In Rotterdam ga ik geregeld naar een museum met de kinderen, maar in Den Haag – de stad waar ik na Rotterdam het grootste deel van mijn tijd doorbreng – kom ik bijna nooit met ze. De meeste Haagse musea heb zelfs ik nog nooit bezocht. Uitzondering daarop is het Kinderboekenmuseum waar we al meerdere keren geweest zijn (het blijft een favoriet uitje van de kinderen). Er staan dus nog heel wat Haagse musea op mijn wensenlijstje om met (of zonder) kinderen te bezoeken. Op een vrije vrijdag (lang leve de studiedagen) zet ik drie kinderen in de auto en rij naar die ‘mooie stad achter de duinen’. Op het programma staan de Wonderkamers van het Kunstmuseum Den Haag (tot september 2019 het Gemeentemuseum Den Haag), een met prijzen bekroonde interactieve kunstbeleving voor kinderen.

Berlage

Het Kunstmuseum ligt in de Haagse wijk Zorgvliet, ingeklemd tussen het Museon, het Omniversum en het Haagse Fotomuseum. Als je van architectuur houdt, dan moet je alleen voor het gebouw een keer naar dit museum. Het is ontworpen in Art Deco-stijl door de beroemde Nederlandse architect Berlage. Alle afmetingen van het gebouw zijn gebaseerd op het cijfer 11 waardoor het er recht en hoekig uitziet, maar zeker niet saai is (Berlage gebruikte juist veel verschillende afmetingen voor bijvoorbeeld de ramen, maar altijd afgeleid van 11). Het gebouw van gele bakstenen (decoratief rond een betonnen skelet) staat in een vijver (voorkant) en aan de achterkant ligt een grote tuin. Het werd geopend in 1935, een jaar na de dood van Berlage…

Ook van binnen is het Kunstmuseum prachtig. De hal oogt ruim met z’n witte muren en glimmende tegels in rood, geel en groen. Er is zoveel te zien… De bijzondere ramen, de trappen, de zalen. Berlage koos er trouwens bewust voor geen logische route aan te brengen in het museum om ‘de bezoeker vooral te laten verdwalen in de kunst’. Dat is goed te zien op de plattegrond, die wat doolhofachtig aandoet…

Via een soort overdekte loopbrug – die bij het gebouw hoort – gaan we naar binnen. We halen we kaartjes bij de receptie; volwassenen betalen 16,50, kinderen tot 18 jaar mogen gratis naar binnen (Rotterdampas- en Museumjaarkaarthouders ook trouwens). We geven onze jassen af bij de garderobe en stoppen de rugzak in een kluisje. De Wonderkamers van het Kunstmuseum bevinden zich in de kelder van het gebouw. Deze behoorde niet tot het oorspronkelijke ontwerp van Berlage, maar is bij de verbouwing van het gebouw in de jaren ’90 toegevoegd.

De Wonderkamers van het Kunstmuseum

Eenmaal in de kelder volgen we de route naar het startpunt waarmee we al een klein voorproefje krijgen van wat ons te wachten staat. In de grote gele ontvangstruimte hangen drie grote schermen. De kinderen nemen plaats op de houten banken en kijken naar de introductiefilm over de Wonderkamers. Daarin wordt hen uitgelegd wat ze gaan doen; met een tablet op pad door 13 kamers om punten te verzamelen waarmee ze uiteindelijk hun eigen 14^de (digitale) wonderkamer kunnen inrichten. Als de film afgelopen is, krijgen we één tablet mee. We melden ons aan en gaan op pad…

Op ons scherm zien we 13 kamers rond een groot geel labyrint. Elke kamer heeft een aan kunst gerelateerd thema en in elke kamer moeten de kinderen één of meerdere opdrachten doen. De tablet geeft aan naar welke kamer we moeten. Daarbij wordt ‘gekeken’ welke opdracht vrij is. Sommige kamers zijn dubbele kamers (twee aan elkaar grenzende kamers met dezelfde opdracht) en in sommige kamers zijn meerdere mogelijkheden om dezelfde opdracht te doen. Dus zelfs als het druk is – en dat is het nu helemaal niet, want vrijdag onder schooltijd – zal er altijd wel een opdracht vrij zijn.

Op avontuur…

We beginnen ons avontuur in een kamer over modebeelden in verschillende tijdsperiodes. Dochter F – die de tablet beheert – scant de startcode van de opdracht (dit doe je bij elke opdracht). We kiezen wie we willen zijn – Président Francois Mitterand – bekijken de film op het scherm en proberen daarna de juiste kledingstukken bij elkaar te zoeken. De kinderen zijn er even zoet mee.

In de twee uur die volgen dansen we met Mondriaan, zoeken we zijn werken en zetten die in de juiste volgorde. Houden we een modeshow en dekken de tafel. Zoeken we in de werkplaats van een kunstenaar naar zijn werktuigen en schatten we de waarde van kunstwerken. En we doen nog veel meer…

Labyrint

Het is zo leuk dat we tijd te kort komen. Het lukt net niet om de opdrachten in alle 13 kamers af te krijgen. De laatste kamer slaan we daarom over. Op de tablet zien we dat we 48 punten verzameld hebben. Nu mogen we spullen uitzoeken voor onze eigen wonderkamer. Allerhande kunstvoorwerpen staan en hangen rond en in het knalgele labyrint. Jammer genoeg hebben we daar geen tijd meer voor. Ik loop nog een rondje om te kijken wat we allemaal kunnen kiezen, maar de kinderen duiken liever het labyrint in. Ik vind het prima. Reden genoeg om nog eens terug te gaan naar de Wonderkamers in het Kunstmuseum…

In de herkansing

En teruggaan doen we een paar maanden later. Op een andere vrije vrijdag, samen met vriendin G en haar twee kinderen. Dit keer krijgen we twee tablets mee en dus splitsen we op, want elke tablet kiest z’n eigen route gebaseerd op de vrije kamers. ‘Mijn’ kinderen halen alles uit de kast om zoveel mogelijk punten te verzamelen voor hun eigen 14^de wonderkamer. Na 13 wonderkamers met opdrachten krijgen ze met 52 punten een bronzen pakket. En dat betekent dat ze drie kunstwerken mogen uitzoeken voor hun eigen wonderkamer. Kwestie van rondlopen in en om het labyrint en de codes scannen van de kunstwerken die ze mooi vinden. Maar dat blijkt nog best lastig, want er zijn veel dingen die ze mooi vinden en het is moeilijk kiezen.

De 14^de wonderkamer

Uiteindelijk komen ze samen tot een keuze en dan mogen ze op de tablet hun kamer inrichten. Het gaat alle kanten op, want er zijn heel veel mogelijkheden voor de muren, de vloer en het plafond. En dan moeten de kunstwerken er ook nog goed in. Als ze tevreden zijn over het resultaat, lopen ze naar de grote lege kamer in het midden van het labyrint en scannen één van de codes op de muur. En daar verschijnt hun wonderkamer. Op de muur. Precies zoals ze ’n ontworpen hebben. Ze kunnen ‘m van alle kanten bekijken en dan verdwijnt ‘ie weer. De kinderen lopen tevreden terug naar start om hun tablet in te leveren en een kleinigheidje in ontvangst te nemen.

Alleen maar leuk?

Was er dan niets niet leuk? Nou… nee eigenlijk. Al duurden sommige filmpjes en opdrachten een beetje lang, waardoor het vooral voor zoon I soms moeilijk was de aandacht erbij te houden. Dat kwam waarschijnlijk ook omdat hij geen eigen tablet had. Die krijg je pas vanaf een jaar of 10. En dat is niet voor niets. Want je moet best wel veel lezen op de tablet. De wonderkamers in het Kunstmuseum zijn dan ook vooral leuk voor kinderen die al goed kunnen lezen. Dat gezegd hebbend, kunnen kleinere kinderen prima meedoen met de opdrachten. Dus het feit dat deze interactieve tentoonstelling zich richt op wat oudere kinderen is op zich geen reden om kleineren kinderen thuis te laten. Het is trouwens niet leuk als je te weinig tijd hebt om alles af te maken. Als je niet genoeg tijd hebt om je eigen wonderkamer te ontwerpen. Trek voor een bezoek aan de wonderkamers gerust drie uur uit. Dan kan je alles op je gemakje doen…

Kunst van Barbara Nanning

De eerste keer dat we de Wonderkamer van het Kunstmuseum bezoeken, willen de kinderen heel graag even de expositie van Barbara Nanning bekijken. Ze maakt bijzondere en kleurrijke voorwerpen van glas en andere materialen. De kinderen vinden ze prachtig, tot groot vermaak van de dienstdoende suppoost. De kinderen stellen haar allerlei vragen en vertellen welk kunstwerk ze het mooiste vinden.

Ik word altijd een beetje bang van zoveel enthousiasme – één zo’n kunstwerk kost toch al snel 15.000 euro en niet elke suppoost vindt enthousiaste kinderen leuk – en heb wat moeite met het bijbehorende geluidsniveau (we zijn nou eenmaal in een museum). Tot mijn opluchting vindt deze suppoost het alleen maar leuk en gaat er niets stuk. Ze vertrouwt me bij het weggaan zelfs toe dat ze maar zelden zulke enthousiaste kinderen ziet in het museum. Kijk, dat doet me dan weer goed…

De tentoonstelling van Barbara Nanning is nog te zien tot en met 1 maart 2020.

Tuinschilderijen van Monet

De tweede keer dat we naar de Wonderkamers gaan, beginnen we met de tentoonstelling Tuinen van Verbeelding, met tuinschilderijen van Monet. Het is er druk en dat maakt het lastig om de schilderijen rustig te bekijken met de kinderen. Sowieso hebben ze niet zoveel interesse in de nogal abstracte schilderijen van Monet. Het is maar goed dat er begeleidende teksten op de muur staan, want het is zelfs mij niet altijd duidelijk of we nou naar een schilderij van water of van een Blauweregen staan te kijken. Al zijn z’n waterlelies wel heel mooi…

Toch is het wel interessant om naar de schilderijen van Monet te kijken. Vanwege de manier waarop hij schilderde. En zijn kleurgebruik. De kinderen denken dat ze dat ook wel kunnen. We zullen thuis de proef eens op de som nemen… Vanwege de drukte maken we er een snel rondje van. Voor we verdergaan moeten de kinderen nog één keer onder de enorme Blauweregen liggen die in de ruimte voor de expositie hangt (een kunstwerk uit de eigen collectie van het Kunstmuseum).

De tentoonstelling Tuinen van Monet is te zien tot en met 2 februari 2020.

Meer informatie

Adres: Stadhouderslaan 41 2517 HV, Den Haag

Toegangsprijzen: volwassenen 16 euro, kinderen t/m 18 jaar gratis.

Openingstijden: dinsdag tot en met zondag van 10:00 tot 17:00. Op maandag gesloten.

Meer informatie over het Kunstmuseum Den Haag, het prachtige gebouw, de Wonderkamers en de openingstijden tijdens feestdagen vind je op: https://www.kunstmuseum.nl/nl/