Brno; de tweede stad van Tsjechië. Ik had er nog nooit van gehoord. En Brno met kinderen; zou dat leuk zijn? Ik had geen idee. Dus kocht ik op goed geluk tickets en ging er in de voorjaarsvakantie met drie kinderen heen zonder verwachtingen. Ik werd aangenaam verrast!
Kindvriendelijk centrum
Brno is een stad met een sfeervol autoluw centrum vol oude panden met prachtige gevels in uiteenlopende kleuren. Met leuke straatjes, fijne parken en bijzondere winkeltjes. Ik hou van de combinatie van wannabe hip en pretentieloos die Brno uitstraalt. Van de aardige mensen die nauwelijks Engels spreken, maar waarmee je toch schijnbaar moeiteloos communiceert (al gaat het wel eens mis). Binnen twee dagen voelden we ons helemaal thuis en ik was verrast door het gemak waarmee zelfs de kinderen er hun weg konden vinden. We waren er vier dagen. Vier dagen waarin we heen wat afgesjouwd hebben.
Dag 1
Na een rustige vlucht van ongeveer 80 minuten vanaf vliegveld Eindhoven, kom ik samen met de drie oudste kinderen aan op het vliegveld van Brno. Daar nemen we een bus richting de stad en vervolgens een tram naar ons appartement. Niet omdat het zo ver lopen is, maar omdat ons appartement naast de Petrus en Paulus Kathedraal op de Petrovheuvel ligt. En dat is met bagage toch nog een hele klim. Ons appartement in Brno is prachtig. Groot, van alle gemakken voorzien en erg centraal gelegen.
Kathedraal van Brno
De rest van de middag verkennen we de stad, te beginnen bij de Kathedraal. We kijken even binnen en lopen dan door naar de klokkentoren, die je kunt beklimmen via een goede trap (80 Tsjechisch Kronen voor een volwassene en drie kinderen). Eenmaal boven lopen we naar een klein balkonnetje vanwaar we een fantastisch uitzicht over de stad hebben. Weer beneden worden we door de dame achter de kassa nog even richting een kleine expositie met veel bladgoud gedirigeerd, maar dat kan ons niet echt boeien. We gaan liever naar de crypte, maar die is helaas gesloten.
Koolmarkt (Zelny Trh)
Onze volgende stop is de Koolmarkt (Zelny Trh); het plein waar sinds jaar en dag kooplui hun waren verkopen. Maar veel kooplui zijn er vandaag niet; er staan welgeteld vier kraampjes. Het zal de kou wel zijn… Vlakbij de Koolmarkt staat het oude raadhuis; het oudste niet religieuze bouwwerk van Brno. We bekijken het gebogen ornament boven de toegangspoort (volgens de legende heeft de hoofdbouwmeester deze express zo gemaakt als wraak voor het uitblijven van zijn loon) en de ‘draak’ van Brno die in de doorgang ‘woont’. En we stappen even binnen bij de VVV die onder het oude raadhuis zit.
Ondergronds Labyrinth
We lopen door naar het Labyrint; één van de ondergrondse bezienswaardigheden van Brno. Vanaf de 15de eeuw is onder de koolmarkt een uitgebreid stelsel van kelders en gangen ontstaan dat zich in de loop der jaren tot ver onder de stad uitgebreid heeft. Een klein deel van dit netwerk is te bezichtigen. Maar helaas niet op eigen gelegenheid; we moeten mee met een rondleiding door een gids die alleen Tsjechisch spreekt. De Engelse audioguide die ik meekrijg, helpt niet echt omdat ik met drie kinderen om me heen niet de rust heb de teksten te beluisteren. De rondleiding langs verschillende facetten van het leven in vervlogen tijden, gaat traag en is – ondanks het enthousiasme van de gids – niet bijster interessant als je niet begrijpt wat er gezegd wordt. We zijn dan ook blij als het afgelopen is.
Café Cosmopolis
Eenmaal buiten spoeden we ons naar café Cosmopolis, waar ze lekkere taartjes verkopen. En die hebben we wel verdiend, vinden we zelf. We halen boodschapjes bij het Tsjechische broertje van de Albert Heijn (toch bijzonder dat daar allerlei producten van het AH-huismerk in de schappen liggen) en lopen terug naar ‘huis’ voor een rustig avondje.
Dag 2
Vandaag staat een bezoek aan de dierentuin van Brno op het programma. Die dierentuin ligt niet in het centrum van de stad, maar in een buitenwijk Brno-Bystrc. We nemen de tram er naartoe. De dierentuin ligt op een heuvel en bestaat voor een groot deel uit ruime verblijven (omheinde stukken bos) en voor een klein deel uit enge kleine hokken uit de jaren zestig. Het is me als snel duidelijk dat we voor de dieren niet naar deze dierentuin hadden hoeven komen; ze zijn er niet (te koud?) of ze zijn niet heel bijzonder. Maar dat mag de pret niet drukken.
Brno Zoo
Deze onbekende en lege dierentuin (we komen de hele dag nog welgeteld 25 andere mensen tegen) vraagt er om ontdekt te worden. En dat doen de kinderen vol overgave. We zien alles wat er te zien is, de kinderen spelen met alles waarmee ze kunnen spelen, ze mogen tot hun grote vreugde op een pony rijden en we hebben een heerlijke dag. Een aanrader dus als je Brno met kinderen bezoekt.
Stuwmeer van Brno
Voordat we naar huis gaan, wil ik graag nog even naar het stuwmeer van Brno (Brno reservoir). Volgens de dame van de VVV is dat tien minuten lopen vanaf de dierentuin. Maar de kinderen zijn moe en het gaat heel langzaam. Als we onderweg een speeltuin tegenkomen, vragen ze of ze daar mogen blijven. Ik maak een snelle risico-inschatting en concludeer dat het goed is. In m’n eentje loop ik door naar de stuwdam en klim naar het meer. Het ligt er mooi bij. Ik had graag een boottochtje naar kasteel Veveri gemaakt, maar omdat er in deze tijd van het jaar geen boten gaan, moet ik het doen met het uitzicht (zonder kasteel)… Ik pik de kinderen weer op in de speeltuin en loop met ze naar de tramhalte. Vanavond eten we bij de McDonalds op Namesti Svobody; een vast vakantieonderdeel dat door de kinderen altijd zeer gewaardeerd wordt.
Punkva Caves
Morgen wil ik naar de Punkva Caves. Deze – volgens de verhalen – mooie grotten liggen in de buurt van Blansko ten noorden van Brno. Om er te komen neem je de trein (doet er een half uur over), dan een bus en dan loop je nog een stukje. Volgens mijn overzichtje – door de behulpzame dame van de VVV uitgeprint – gaat de trein om de twee uur; rond 8 uur, rond 10 uur en rond 12 uur. Wanneer de treinen terug gaan; ik heb geen idee, maar dat zal vast niet vaker zijn.
Al met al betekent dat ongetwijfeld dat we met dit uitje een hele dag zoet zijn. En dat is jammer, want er is nog zoveel te zien in en om het centrum van Brno met kinderen. Bovendien is het best wel ambitieus voor ons slowstarters om om tien uur in een trein te zitten (de grotten sluiten in het winterseizoen om 2 uur, dus later gaan heeft geen zin). Al met al vraag ik me steeds meer af of ik dit wel moet doen. Uiteindelijk besluit ik dat ik liever een extra dagje door Brno loop met de kinderen. Voor mijn (ambitieuze) doen, een wijs besluit…
Dag 3
Het is prachtig weer als we op pad gaan. Onze eerste stop is de astronomische klok op Namesti Svobody, het centrale plein van Brno. Deze grote obelisk van zwart graniet bestaat uit verschillende schijven en openingen. Elke ochtend om 11 uur komt uit één van de vier onderste openingen een knikker. En die willen wij wel. Helaas zijn alle openingen al ‘bezet’ als wij aankomen. Toch stellen we onszelf strategisch op in de hoop dat iemand de knikker zal laten vallen. Dat gebeurt natuurlijk niet, dus dit souvenir waar zoon P zijn zinnen op gezet heeft, gaat aan onze neus voorbij.
Ossuarium St Jacobskerk
We lopen door en bekijken een aantal leuke kunstwerken voordat we afdalen in het ossuarium onder de St Jacobskerk; de grootste knekelkelder van Tsjechië. Dit keer mogen we wel op eigen gelegenheid rondlopen en dat is fijn. De kinderen zijn vanzelfsprekend danig onder de indruk van zoveel botten en schedels, maar maken gelukkig niet gillend rechtsomkeer (een scenario waar ik ook rekening mee hield).
Tyrsuv Sad en Park Luzansky
Vanaf de St. Jacobskerk beginnen we aan een rondje langs de verschillende parken in het centrum van Brno. En zoals zal blijken, verschillende speeltuinen. We starten bij Tyrsuv Sad (de Tyrsov-boomgaard), waar ze wel wat dieren hebben, maar niet het mini-dierentuintje dat ons door de brochure beloofd was. Via Husuv Sbor – een rechte en hoekige kerk (het eerste functionalistische kerkgebouw van Tsjechië) – lopen we naar Park Luzanky. Dit is het grootste en oudste park van Brno. Het is een prachtig park waarin je heerlijk kunt wandelen. Wel jammer dat de kinderen voor het verkeerspark hun eigen loopfiets, skelter of step mee hadden moet nemen.
Vila Tugendhat
Een bezoek aan Vila Tugendhat, ontworpen door de Duitse Mies van der Rohe in de jaren ‘30 en sinds 2001 UNESCO-werelderfgoed, leek me niet echt een goed idee met drie kinderen. Maar nu we toch in de buurt zijn, wil ik ‘m wel even zien. We lopen erlangs op weg naar Park namesti 28 rijna. Gelukkig geeft het digitale bord voor de deur aan dat er voor vandaag geen toegangskaartjes meer beschikbaar zijn, dus ik kom ook niet in de verleiding…
Park Namesti 28 Rijna en Park Koliste
Het kleine park Namesti 28 Rijna wordt omringd door de statige oude gebouwen die je overal in Brno ziet. Met hun prachtige gevels vaak in warme kleuren, geven ze de stad een sfeervolle en vriendelijke uitstraling. Dit park heeft een klein speeltuintje met een waanzinnig leuk speeltoestel; een soort schommelwip, waarmee je met z’n tweeën grote hoogtes en snelheden kunt bereiken. De kinderen zijn er een hele tijd zoet mee en het kost me grote moeite ze weer mee te krijgen. Het laatste park dat we vandaag bezoeken is Park Koliste; een mooi aangelegd park met grote bomen op de plek waar ooit de stadsmuren stonden. Met ook hier een leuke speelplek met prachtige panden op de achtergrond…
Model World
We sluiten de dag af met een bezoek aan Model World (Jozefska 7, op de eerste verdieping van een soort winkelcentrumpje, 55 kronen per volwassene en 45 per kind van 6 jaar en ouder) en een ijsje. Model World is volgens mijn informatie een grote modelspoorbaan. Maar er is meer; verschillende tafeltjes met treinbanen erop waaraan de kleintjes kunnen spelen, een racebaan waarop je tegen elkaar kunt racen en een circuit dat je af kunt leggen met een op afstand bestuurbare auto. De kinderen vermaken zich prima, maar ik begrijp dat Miniworld – de Rotterdamse uitvoering van Model World – leuker en interactiever is.
Dag 4
Onze laatste dag beginnen we met gegriezel in een crypte met mummies. Tenminste, dat is de bedoeling. Maar als we bij de crypte onder de Kapucijnerkerk aankomen, blijkt deze tot eind februari 2016 gesloten. Jammer dan… We lopen richting kasteel Spilberk; een barokke vesting op een heuvel net buiten het centrum van Brno die in de 18de eeuw een gevangenis herbergde berucht om z’n strenge regime. We kunnen kiezen; het stadsmuseum bezoeken dat gehuisvest is in het kasteel of naar de kazematten voor een kijkje in het gevangenisverleden van dit bouwwerk. We kiezen voor het laatste.
Kasteel Spilberk
We krijgen een plattegrond mee met uitleg in het Engels en instructies over de gewenste volgorde der dingen. Eenmaal binnen is het niet moeilijk je voor te stellen hoe het er geweest moet zijn. Het is er koud, nat en donker. Volgens de uitleg was er in de meeste zalen wel een haard, maar ik kan me niet voorstellen dat dat veel zoden aan de dijk zette. In sommige van de ruimtes wordt met poppen een voorstellen gegeven van hoe het geweest is. Compleet met martelwerktuigen en dergelijke. Zoon M en dochter F vinden het maar wat spannend en zoon P speelt daar handig op in door ze te laten schrikken of angstaanjagende geluiden te maken. Als we weer buiten staan zijn we het er over eens dat dit de leukste ‘ondergrondse’ tocht is die we gemaakt hebben.
VIDA science center
We dwalen door het kasteelpark naar beneden en lopen in een half uurtje naar VIDA; een wetenschappelijk centrum speciaal voor kinderen. Het is een enorme loods vol met experimenten en spelletjes en er is een soort vide aan één van de lange zijden, waar ook een gedeelte is waar je kan eten (en waar ze goede koffie hebben). Van bovenaf is VIDA een grote kleurige speeltuin, waarin ouders en kinderen rond krioelen. De kinderen vinden het fantastisch. Het idee dat ik ze de hele middag bij me kan houden, laat ik al na tien minuten los. Iedereen gaat z’n eigen gang en we komen elkaar af en toe tegen; soms beneden om samen te experimenteren en soms boven om wat te eten of te drinken…
Terug in de stad doen we voor de laatste keer boodschapjes bij de Albert. Gek, hoe snel je je op sommige plekken thuis voelt en routines opbouwt. Dat fijne appartement heeft daar zeker bij geholpen. We kwamen zonder verwachtingen, maar gaan weg met een warm gevoel. Brno met kinderen is leuk. Wij komen nog eens terug (in de zomer…).