‘STIJLvol’ naar het museum in Drachten

Naar Drachten op een zondag; het werd me van harte afgeraden. Maar ik had niet zoveel keus want ik had alleen de zondag om te gaan. En ik wilde naar Museum Dr8888, want dat werd me dan weer aangeraden. En als ik er dan toch was, dan ging ik zeker ook een rondje door het stadje lopen. Want ik ben nogal eigenwijs; hoe vaker je zegt dat ik iets niet moet doen, des te vastberadener word ik. Dus ging ik op een zondag naar Drachten…

Ik parkeer de auto op het Sander Israëlsplein, een nogal onooglijk plein in het centrum van de stad. Van daaruit loop ik in een paar minuten naar Museum Dr8888. Dat ligt gelukkig aan een leuker pleintje – het Museumplein – met mooie bomen. Het museum zelf is gevestigd in een stijlvol pand uit 1936; het voormalig Minderbroederklooster. Tussen 1972 en 1994 deed het gebouw dienst als gemeentehuis waarna het verbouwd werd. In 1996 opende het museum er zijn deuren.

Naar het museum in Drachten

Museum Dr8888 (voorheen Museum Smallingerland) heeft een belangrijke collectie moderne kunst uit de 20ste eeuw, met name uit de periode tussen de twee wereldoorlogen. In deze periode ontstonden de kunstbewegingen Dadaïsme (Zwitserland) en De Stijl (Nederland). Door een vriendschap tussen de broers Rinsema uit Drachten en medeoprichter van De Stijl Theo van Doesburg, ontstaat er een band tussen Drachten en deze kunststromingen. Deze band is terug te vinden in Museum Drachten met werken van o.a. Theo van Doesburg, Kurt Schwitters en Man Ray.

Ik wandel op mijn gemak langs de kunstwerken; schilderijen, objecten, collages van verschillende materialen. Alhoewel ik begrijp dat dit een belangrijke periode is geweest in de kunstgeschiedenis, heb ik wat moeite met deze kunststromingen. Ze zetten zich af tegen de gevestigde orde en tegen de (ongeschreven) regels der kunst. Dit doen de kunstenaars onder andere door gebruiksvoorwerpen, afval of tekst te gebruiken in hun kunstuitingen. Ik herken dat in wat ik zie en het maakt deze vormen van kunst interessant, maar echt mooi vind ik het meestal niet.

Als ik alles gezien heb, werp ik nog even een blik in het lab, waar kinderen – geïnspireerd door wat ze in het museum gezien hebben – op woensdagmiddag tussen 2 en 4 hun eigen kunstwerk kunnen maken. Bij een bezoek aan het museum in Drachten kunnen kinderen ook een kijkwijzer meekrijgen, waarop ze dingen kunnen noteren over de kunstwerken die hen het meest aanspreken. Ik drink nog wat in de binnentuin van het museum. Grappig genoeg staat daar kunst die me meer aanspreekt. Zoals de wandelende tak van Daan Ekkel.

Stadswandeling door Drachten

Vanaf het pleintje voor het museum start ‘een STIJLvolle wandelroute door Drachten’. De route die volgens de beschrijving anderhalf uur duurt, voert langs een aantal belangrijke gebouwen en complexen in de stad. Ik loop vanuit het Museum richting het autovrije centrum. Dit is in de jaren ’50 ontwikkeld door architectenbureau Van den Broek en Bakema (net als de Lijnbaan in Rotterdam en dat is geen positieve kwalificatie). In de jaren ’90 is het gerenoveerd – met het carillon als belangrijkste toevoeging – en sinds kort is de Drachtstervaart weer doorgetrokken tot in het centrum.

Hoe het ook zij… Op deze zondag ziet het centrum van Drachten er leeg en niet bijster aantrekkelijk uit. Dat de zon ondertussen achter een laag grijze bewolking verdwenen is, helpt niet echt. Natuurlijk, het pand dat rond 1900 gebouwd werd als sigarettenfabriek is mooi en het oude gemeentehuis aan de overkant van het water (nu grand-café) ook, maar de rest van het centrum is qua architectuur minder aantrekkelijk. Ik probeer me voor te stellen hoe het is op een zaterdag, als de winkelstraten en de terrassen vol zijn. Dan doet het ongetwijfeld anders aan. Levendiger…

Ik loop verder, langs een aantal statige herenhuizen, de voormalige HBS en het gebouw van de voormalige Rijkslandbouwwinterschool waarvoor De Stijl-oprichter Theo van Doesburg de glas-in-lood ramen ontwierp. Dit deed hij in opdracht van de toenmalige gemeentearchitect – Cees Rienks de Boer – met wie hij in contact kwam tijdens zijn bezoeken aan Drachten. In zijn opdracht ontwierp Van Doesburg ook een complex van 16 woningen, Hij gebruikte daarbij primaire kleuren voor het houtwerk. Om die reden kreeg het wijkje al snel de naam Papegaaienbuurt. Voor het Drachten van die tijd was dit echter too much, en de huizen werden al snel overgeverfd in minder opvallende kleuren (wit en groen). Gelukkig zijn de woningen in 1988 weer in de oorspronkelijke staat hersteld. De Papegaaienbuurt is bijzonder om te zien en sluit ook goed aan bij mijn bezoek aan het Museum. Voor mij is dit het hoogtepunt van de wandeling.

De voormalig HBS

Weer terug op het Museumplein drink ik nog wat op het terras. Nee, Drachten op zondag is inderdaad geen aanrader, tenzij je houdt van rust en ruimte. En nee, Drachten is in mijn ogen ook niet de stad waar je naar toe gaat omdat het er zo mooi is. Maar Drachten is wel een plek in Friesland waar je heen wilt als je van kunst houdt. In dat geval kan ik de combinatie van museum en wandelroute zeker aanraden. En als je dan niet op een zondag gaat, dan kan je er vast ook prima winkelen.

Ik bezocht het museum in Drachten (Museum Dr8888) als onderdeel van het Bloggersevent Nationaal Park De Alde Feanen, maar geef in dit blog – net als altijd – mijn eerlijke mening.