Montenegro is een relatief onbekend land op de Balkan dat zelfs in vergelijking tot Nederland klein is. Ingeklemd tussen de Adriatische Zee, Kroatië, Bosnië en Herzegovina, Servië, Kosovo en Albanië omvat het slechts een derde van ons landoppervlak. Maar dat kleine oppervlak herbergt wel een onvermoede schat aan natuur en cultuur. Je vindt er prachtige nationale parken, een mooie kustlijn en het meest zuidelijke fjord van Europa. Maar ook historische stadjes en andere bezienswaardigheden. Echt, Montenegro heeft voor ieder wat wils. Een vakantie in Montenegro is dan ook zeker het overwegen waard…
Ik heb me in alle eerlijkheid niet verdiept in het land voordat we er naar toe rijden vanuit Sarajevo, dus ik heb geen idee wat ik kan verwachten. Ik vind het groene, ongerepte, heuvelachtige Bosnië en Herzegovina al prachtig, maar naarmate we Montenegro (vanuit het noorden) naderen via de volledig begroeide Drinakloof die vanaf de grens overgaat in de Pivakloof, word ik overvallen door de schoonheid van het Montenegrijnse landschap. De grootsheid van de kloof. De bijzondere vergezichten na elke bocht. Het turkooise water tussen de met groene vegetatie bedekte grijze rotsen. De blauwe lucht boven het rotsige landschap. Het is adembenemend…
Durmitor National Park
En dan zijn we nog niet eens in Durmitor National Park; één van de nationale parken in Montenegro en Werelderfgoed. Durmitor National Park is qua landschap compleet anders dan de rivierkloven en toch even prachtig. Het is een hoogvlakte (op ongeveer 1400 m) met glooiende graslanden die steeds rotsiger wordt naarmate we hoger komen. De grillig gelaagde toppen in het park steken dreigend af tegen de lucht. Weer moet ik me inhouden om niet na elke bocht te stoppen om een foto te maken.
Ben je in de winter op vakantie in Montenegro, dan kun je skiën in dit Nationale Park. Ben je er in de zomer, dan leent het zich voor mooie wandelingen. In het dorp Zabljak kan je je laten informeren over de mogelijkheden. Bezoek vanuit Zabljak ook zeker het met naaldbomen en rotsformaties omzoomde Zwarte Meer (Crno Jezero). Prachtig vanwege de dramatische setting.
Tarakloof
Durmitor National Park strekt zich richting het zuidoosten uit en omvat de Tarakloof – de diepste kloof van Europa – waar je vanaf de brug – ruim 20 km van Zabljak – mooi zicht op hebt. Bij de brug kan je over de tarakloof tokkelen; een must-do als je in Montenegro bent. Op de Tara (en de Piva) schijn je ook heel goed te kunnen raften. Leuk met grotere kinderen. Ik kan me voorstellen dat het fantastisch is om over het snelstromende water door de smalle hoge kloof te schieten. Ik had in dit oostelijke deel van Montenegro ook graag een bezoek gebracht aan het Biogradska Gora Nationale Park; één van de laatste stukken oerbos van Europa. Dat moet ook mooi zijn, maar blijft op de wishlist voor een volgende vakantie in Montenegro.
Lake Shkadar
Als we een paar dagen later vanuit Albanië voor de tweede keer Montenegro binnenrijden – dit keer in het zuidwesten – valt me opnieuw op hoe groen het land is; zodra we de grens passeren laten we de droogte letterlijk achter ons. Alleen het gebied rond Podgorica – de hoofdstad, waar we niet naartoe gaan – is relatief vlak en droog voor zover ik heb kunnen zien. In het zuiden van Montenegro op de grens met Albanië ligt Lake Skadar (Lake Shkodra aan de Albanese zijde). Dit meer – het grootste van Montenegro (van de Balkan zelfs) – is nationaal park en vogelreservaat. Ik zie het in Montenegro alleen vanaf de kant, maar het schijnt ontzettend mooi te zijn om een boottocht over het meer te maken.
Kust
Montenegro heeft ongeveer 100 kilometer kustlijn; grillige kust met inhammen en landtongen, grote en kleinere (kiezel)strandjes en leuke dorpjes. Aan het strand is het goed toeven, al is het in vergelijking met het binnenland behoorlijk toeristisch. Fijn is, dat je door de grilligheid van de kust tal van kleine strandjes en minder drukke plekjes kunt vinden. Zo kwamen wij terecht in Zanjic op het uiterst puntje van een landtong net onder ingang naar de baai van Kotor. Maar dat is ook omdat we het enorm tot de verbeelding sprekende voormalig gevangeniseiland Mamula wilden bezoeken.
Bezienswaardigheden
Direct achter de kustlijn beginnen de bergen alweer; ruig en groen zoals het grootste deel van Montenegro. In de bergen rond Niksic ligt het servisch-orthodoxe Ostrog Klooster; een bijzonder witgeschilderd bouwwerk dat in de rotsen uitgehouwen is. Van buiten ziet het er al indrukwekkend uit, maar eenmaal binnen kan je je pas goed een beeld vormen van de moeite die het gekost moet hebben om dit klooster te bouwen.
Niet ver van het klooster ligt de berg Lovćen met bijbehorend Nationaal Park. Aan deze berg heeft Montenegro (Crna Gora) z’n naam te danken; crna/negro betekent ‘zwart’, gora/monte betekent ‘berg’ in het Montenegrijns en Italiaans. En aan de voet van deze berg ligt Cetinje; hoofdstad van het onafhankelijke Montenegro aan het eind van de negentiende eeuw. Dit rustige en sfeervolle stadje heeft een stadskern met architectuur uit de 18e en 19e eeuw waaronder barokke paleizen, oude kloosters, kerken en ambassadegebouwen.
In het westen van Montenegro vlakbij de grens met Kroatië ligt de baai van Kotor. Deze baai – die eigenlijk uit vier baaien bestaat – is het meest zuidelijke fjord in Europa en een plaatje om te zien. Vooral vanwege het pittoreske Kotor (werelderfgoed) dat, omarmd door een groot kasteel, tegen de heuvel aangeplakt ligt. Maar er liggen meer mooie dorpjes langs en eilandjes in het water. Stap dus vooral op een boot om het fjord vanaf het water te beleven.
Tot slot
Ik vond Montenegro bijzonder mooi en een fijn land om te zijn (als je de Russische toeristen aan de kust even buiten beschouwing laat). De mensen zijn aardig en je combineert er moeiteloos natuur, cultuur, avontuur, leuke dorpjes, lekker eten, zon, zee en strand zonder ver te hoeven reizen. En omdat Montenegro nog niet zo toeristisch is, is het geen duur land. Wist je dat je er gewoon met de euro kunt betalen? Ik niet, dus ik stond wel even raar te kijken toen ik voor het eerst ging pinnen eerlijk gezegd. Nog een voordeel van een vakantie in Montenegro; een land dat toch al voor ieder wat wils heeft…